Bảo vệ “nhãn hiệu kép” – Bài học từ vụ tranh chấp BÌNH MINH

Sở hữu công nghiệp
27/08/2025

Kinh nghiệm bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ rút ra từ thực tiễn xét xử tranh chấp của vụ án nhựa Bình Minh. Bài viết được phân tích bởi Luật sư sở hữu trí tuệ Asoka Law.

Ngày 25/4/2025, Toà Án Nhân Dân Cấp Cao tại Thành Phố Hồ Chí Minh đã ban hành bản án số 40/2025/KDTM-PT về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ giữa nguyên đơn là Công ty Cổ Phần Nhựa Bình Minh và bị đơn là Công ty Cổ Phần Nhựa Bình Minh Việt. Bản án công bố gây ra nhiều xôn xao trong cộng đồng doanh nghiệp và giới sở hữu trí tuệ Việt Nam. Nhiều lời bình luận của công chúng đưa ra, trong đó phần lớn nhận xét rằng: nhãn hiệu của Công ty Cổ Phần Nhựa Bình Minh Việt (công ty mới ra đời năm 2022) nghe qua thì "na ná", "sao chép" của Công ty Cổ Phần Nhựa Bình Minh - một đơn vị sản xuất sản phẩm ống nhựa đã lâu đời trên thị trường (công ty ra đời năm 1977 với lịch sử gần 50 năm hoạt động). Tuy nhiên ý kiến, bình luận hay thậm chí cả bản giám định của Viện Khoa Học Sở Hữu Trí Tuệ cũng chỉ là một nguồn tham khảo trong thực tế xét xử vụ án này. Hãy cùng Luật sư sở hữu trí tuệ của Asoka Law phân tích một số mấu chốt chính từ nhận định của Toà Án, từ đó rút ra kinh nghiệm "xương máu" trong hành trình bảo vệ các tài sản sở hữu trí tuệ của doanh nghiệp.

02 nhãn hiệu của Công ty CP Nhựa Bình Minh và Công ty CP Nhựa Bình Minh Việt.

Phân tích từ góc nhìn pháp lý

1. Tòa không “cắt rời” từng yếu tố, mà đánh giá tổng thể toàn bộ các dấu hiệu

Một điểm đáng chú ý trong bản án số 40/2025/KDTM-PT là Hội đồng xét xử (HĐXX) không chỉ nhìn vào yếu tố chữ “BÌNH MINH” giống nhau trong nhãn hiệu đăng ký hoặc tên doanh nghiệp. Trong quá trình xét xử từ sơ thẩm đến phúc thẩm, HĐXX đều khẳng định quan điểm: đặt các dấu hiệu trong tổng thể logo, nhãn hàng trên sản phẩm, cách thể hiện và thông tin nguồn gốc. Từ đó, HĐXX khẳng định: logo và nhãn hàng của hai bên “hoàn toàn khác, không trùng lắp nhau, không đủ cơ sở để kết luận gây nhầm lẫn”.

Điều này nhắc doanh nghiệp một thực tế: không nên nghĩ rằng chỉ cần đăng ký nhãn hiệu và có văn bằng đã là đủ sức mạnh để bảo vệ thương hiệu kinh doanh của mình. Thực tế bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ là một nhóm quyền bao phủ, phức tạp và đan xen, không thể xem xét chỉ một vài yếu tố đơn lẻ.

Để bạn đọc dễ hình dung hơn, Asoka Law sẽ chỉ rõ "các vũ khí sở hữu trí tuệ" của từng bên trong cuộc chiến này:

Bản liệt kê "vũ khí" sở hữu trí tuệ của Công ty CP Nhựa Bình Minh và Công ty CP Nhựa Bình Minh Việt.

Khi tranh chấp, Tòa án sẽ cân nhắc toàn diện hình thức trình bày, cách sử dụng thực tế ứng dụng vào sản phẩm hay dịch vụ kinh doanh, đối tượng khách hàng, thị trường lưu hành.

Bài học (1) rút ra: Doanh nghiệp cần trang bị cho mình càng nhiều nhóm quyền bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ càng tốt. Đây chính là điều mà Asoka Law đã luôn nhắc nhở từng khách hàng mà Asoka có cơ hội được phục vụ trong quá trình hỗ trợ doanh nghiệp hiểu về luật sở hữu trí tuệ.

2. Kết luận giám định chỉ là chứng cứ tham khảo, không khẳng định kết quả vụ án

Một trong những tranh luận gay gắt nhất trong vụ BÌNH MINH là giá trị pháp lý của các kết luận giám định sở hữu công nghiệp do Viện Khoa học Sở hữu trí tuệ ban hành.

Nguyên đơn xuất trình nhiều kết luận giám định (NH249-23YC/KLGĐ, NH827-23YC/KLGĐ, NH826-23YC/KLGĐ…), trong đó bao gồm nội dung khẳng định dấu hiệu “NHỰA BÌNH MINH” trên ống nhựa PVC của bị đơn là yếu tố xâm phạm quyền nhãn hiệu. Ngoài ra, cơ quan quản lý thị trường và thanh tra Bộ Khoa Học & Công Nghệ cũng từng có văn bản xử lý theo hướng: Công ty CP Nhựa Bình Minh Việt có dấu hiệu vi phạm nhãn hiệu của Công ty CP Nhựa Bình Minh.

Tuy nhiên, Hội đồng xét xử phúc thẩm cho rằng:

Các kết luận giám định này chỉ là tài liệu tham khảo (theo khoản 5 Điều 201 Luật SHTT).
Chúng không đủ cơ sở để kết luận hành vi xâm phạm, bởi nguồn sản phẩm được giám định có tranh cãi (50 ống nhựa bị thu giữ là lô hàng thử thị trường, đã bị thu hồi).
Đặc biệt, đại diện nguyên đơn không yêu cầu giám định lại tại phiên tòa, do đó giá trị thuyết phục của chứng cứ bị hạn chế.

Để bạn đọc dễ hình dung, Asoka Law liệt kê các “tầng chứng cứ” đã được sử dụng nhưng bị Tòa đánh giá khác nhau:

Bảo vệ “nhãn hiệu kép” – Bài học từ vụ tranh chấp BÌNH MINH

Bản liệt kê quan điểm xem xét chứng cứ trong vụ việc Công ty CP Nhựa Bình Minh và Công ty CP Nhựa Bình Minh Việt.

Bài học (2) rút ra: Doanh nghiệp không thể “khoán trắng” cho giám định rồi kỳ vọng chắc chắn thắng kiện. Muốn bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ thành công, cần:

Chủ động chuẩn bị hồ sơ chứng cứ bổ sung: vi bằng ghi nhận hành vi bán hàng, khảo sát người tiêu dùng về khả năng nhầm lẫn, chứng từ thiệt hại kinh tế.
Yêu cầu giám định lại khi cần thiết để tăng sức nặng pháp lý.
Kết hợp đa nguồn chứng cứ, không chỉ dựa vào một kết luận giám định đơn lẻ.

Kinh nghiệm quý báu cho doanh nghiệp:

Từ vụ việc này, Asoka Law rút ra một số bài học để doanh nghiệp chủ động trong hành trình bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ của mình:

1. Doanh nghiệp cần triển khai cơ chế “nhãn hiệu kép”: kết hợp đăng ký nhãn hiệu và bản quyền logo ngay từ đầu, nhưng song song cần cơ chế giám sát & chứng cứ.

Asoka Law đã khuyến cáo cho nhiều doanh nghiệp và tổ chức chương trình CopyRIGHT NOW! từ 2024 cho đến nay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp "bảo vệ kép". Chúng tôi đã đăng ký thành công 100% các hồ sơ tham gia chương trình.

Đăng ký tham gia "bảo vệ kép" tại: CopyRIGHT NOW!

2. Doanh nghiệp cần thu thập nhiều chứng cứ thực tế nhất có thể, bao gồm nhưng không giới hạn ở các hành động mang tính chất pháp lý và hỗ trợ pháp lý như: chuẩn bị tài liệu vi bằng, bản báo cáo về phản hồi sử dụng sản phẩm từ người tiêu dùng, số liệu thị trường thể hiện nhằm chứng minh yếu tố nhầm lẫn,...

3. Trong trường hợp tham gia quá trình khởi kiện, doanh nghiệp không nên chủ quan vào các kết luận giám định mà cần chủ động xây dựng hồ sơ chứng cứ toàn diện, vì thực tế Tòa Án có quyền đánh giá độc lập.

4. Doanh nghiệp khi tham gia thị trường, cần định vị khác biệt ngay từ giai đoạn thiết kế thương hiệu: tránh sử dụng tên gọi hay các cụm từ đã trở nên phổ biến mà thiếu yếu tố để tạo sự phân biệt mạnh cho nhãn hiệu.

Kết luận

Tài sản sở hữu trí tuệ không chỉ là một quyền đơn lẻ tại nhãn hiệu, để có chiến lược bảo vệ tài sản mạnh mẽ, cần phải có nhiều nhóm quyền, chủ động phòng tránh mọi rủi ro pháp lý.
Asoka Law đã có kinh nghiệm đồng hành cùng hơn 3500 doanh nghiệp tại Việt Nam và quốc tế trong việc xây dựng và bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ.

Liên hệ ngay Asoka Law theo các thông tin dưới đây để được hỗ trợ kiểm tra tình trạng tài sản sở hữu trí tuệ tổng quan nhằm lên chiến lược và bảo vệ toàn diện, kịp thời.

Email: consult@asokalaw.vn | ipsupport@asokalaw.vn

Hotline: 0961 914 328 (Miền Nam) hoặc 0984 333 629 (Miền Bắc)

Bài viết được phân tích từ Luật sư chuyên sở hữu trí tuệ - Asoka Law.