Franchise vào Việt Nam: Đừng nhượng quyền khi nhãn hiệu chưa… gia hạn!

Trong quá trình tư vấn triển khai nhượng quyền quốc tế tại Việt Nam, chúng tôi nhận thấy một thực tế đáng lo ngại: nhiều thương hiệu quốc tế đang xúc tiến hợp đồng nhượng quyền, thậm chí triển khai hoạt động, trong khi nhãn hiệu tại Việt Nam đã hết hạn hoặc không còn hiệu lực pháp lý. Đây là một rủi ro pháp lý nghiêm trọng, đặc biệt đối với các thương hiệu hoạt động theo mô hình franchise có phụ thuộc lớn vào tài sản sở hữu trí tuệ.

1. Nhãn hiệu hết hạn - rủi ro bắt đầu từ chính bên nhượng quyền

Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, nhãn hiệu có hiệu lực 10 năm kể từ ngày nộp đơn và có thể được gia hạn nhiều lần, mỗi lần 10 năm. Tuy nhiên, nếu quá thời hạn mà không gia hạn, nhãn hiệu sẽ mất hiệu lực, không còn là căn cứ pháp lý để bảo vệ thương hiệu hoặc triển khai hợp pháp hoạt động nhượng quyền.

Điều đáng nói là, nhiều thương hiệu đã đăng ký qua hệ thống Madrid, nhưng do không theo dõi sát thời hạn gia hạn, nên nhãn hiệu tại Việt Nam bị hết hạn mà không được biết. Trong khi đó, bên nhận quyền thường không có nghĩa vụ hoặc chuyên môn để rà soát tính hiệu lực này - dẫn đến việc ký kết, hợp tác, vận hành đều dựa trên một tài sản pháp lý “đã hết hạn”.

2. Hệ lụy pháp lý nếu không gia hạn đúng hạn

Một nhãn hiệu hết hạn sẽ kéo theo hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng trong mô hình nhượng quyền thương mại:

• Không thể bảo vệ quyền sở hữu thương hiệu trước hành vi xâm phạm.
• Không thể ngăn cản đối thủ hoặc bên thứ ba sử dụng dấu hiệu tương tự.
• Không thể thực hiện quyền chuyển giao hợp pháp trong hợp đồng franchise.
• Có thể bị khiếu nại, kiện tụng hoặc đòi bồi thường từ bên nhận quyền.
• Nguy cơ mất thị phần, mất niềm tin từ đối tác nội địa.

Trường hợp xấu nhất, thương hiệu có thể không thể đăng ký lại, nếu có bên thứ ba nộp đơn tương tự trong thời gian nhãn hiệu bị mất hiệu lực.

Bài viết liên quan: Top 3 lĩnh vực nhượng quyền thương mại nước ngoài vào Việt Nam 2025

3. Giải pháp kiểm soát từ góc độ pháp lý IP

Để bảo vệ hệ thống franchise khỏi rủi ro nhãn hiệu hết hạn, cần chủ động áp dụng các giải pháp sau:

• Rà soát hiệu lực toàn bộ danh mục nhãn hiệu tại Việt Nam, đặc biệt các nhãn hiệu đăng ký qua hệ thống Madrid từ 10 năm trước.
• Thực hiện gia hạn ít nhất 6 tháng trước ngày hết hiệu lực, để tránh rủi ro nộp muộn hoặc hồ sơ bị từ chối.
• Đưa điều kiện “nhãn hiệu còn hiệu lực” vào hợp đồng franchise như một cam kết pháp lý bắt buộc.
• Áp dụng hệ thống cảnh báo tự động (IP watch & renew system) để kiểm soát hiệu lực nhãn hiệu tại các thị trường quan trọng.
• Tư vấn và ủy quyền cho đơn vị chuyên sâu về IP tại Việt Nam để xử lý hồ sơ đúng quy trình và tiết kiệm thời gian.

4. Asoka Law - đồng hành chiến lược cho thương hiệu quốc tế vào Việt Nam

Với hơn 16 năm kinh nghiệm tư vấn và xử lý hồ sơ sở hữu trí tuệ quốc tế tại Việt Nam, Asoka Law là đối tác tin cậy của nhiều thương hiệu toàn cầu trong các lĩnh vực F&B, giáo dục, thời trang, công nghệ… Chúng tôi cung cấp:

• Dịch vụ gia hạn nhãn hiệu quốc tế tại Việt Nam theo cả hệ thống Madrid và quốc gia.
• Hệ thống theo dõi – cảnh báo thời hạn hiệu lực nhãn hiệu.
• Tư vấn pháp lý chiến lược trước khi ký kết hoặc triển khai hợp đồng nhượng quyền.
• Soát xét rủi ro sở hữu trí tuệ trong toàn bộ chuỗi vận hành thương hiệu.

Kết luận

Nhãn hiệu là tài sản cốt lõi của thương hiệu. Trong mô hình nhượng quyền, nhãn hiệu không chỉ là yếu tố nhận diện - mà còn là căn cứ pháp lý để vận hành, mở rộng, kiểm soát và bảo vệ quyền lợi giữa các bên. Gia hạn nhãn hiệu đúng hạn là điều kiện tiên quyết, không thể xem nhẹ hay xử lý muộn.

Đừng nhượng quyền khi nhãn hiệu chưa được gia hạn. Vì thương hiệu của bạn xứng đáng được bảo vệ đầy đủ – trước khi bước vào bất kỳ thị trường nào.